Hełm Aleksandra Macedońskiego

Poczciwy nauczyciel przedszkolny ? Troszkin (Jewgienij Leonow) na prośbę milicji udaje podobnego do niego jak dwie krople wody przestępcę, ?Docenta? (także Leonow, 1926 ? 94, wybitny aktor charakterystyczny, pamiętny zwłaszcza z filmu ?Dworzec białoruski? ? ?Biełorusskij wokzał?, 1970). Chodzi o to, by dociec, gdzie trójka złodziejaszków ukryła cenny łup ? tytułowy hełm. Troszkin usiłuje sprowadzić wspólników ?Docenta? na dobrą drogę, co staje się powodem wielu komediowych perypetii?

Utwór ten cieszył się wielkim powodzeniem u publiczności (największa frekwencja w ZSRR w 1972 roku), krytyka czasem kręciła nosem. Doceniano jednak powszechnie występ Leonowa. Pojawiały się natomiast wątpliwości, co do połączenia wodewilowo - farsowych chwytów i lirycznej tonacji serio. Był to przykład coraz popularniejszej w latach 70. w ZSRR, ?smutnej komedii?, której jednym z mistrzów był współscenarzysta ?Hełmu??, Girgorij Danielija (ur. 1930), twórca tak głośnych filmów jak ?Nie smuć się?(?Nie goriuj?, 1969) czy ?Jesienny maraton? (?Osiennyj maraton?, 1979). Reżyser Aleksander Sieryj (1927 ? 87) nie był tak wyrafinowany i subtelnie liryczny jak Danielija, ale wniósł do filmu osobiste doświadczenie ? sam w więzieniu spędził z powodu bójki cztery lata i poznał doskonale tamtejszy żargon. Danielija wspierał go w realizacji filmu, ale chociaż język dialogów rzecz jasna złagodzono i tak film z woli cenzorów leżał długo na półce. Do szerokiej dystrybucji trafił w końcu za sprawą błogosławieństwa ówczesnego przywódcy ZSRR, Leonida Breżniewa, który miał słabość do komedii.

• director: Aleksandr Seryj